Familiebedrijven zijn al eeuwenlang de dominante vorm van ondernemerschap in Nederland. Anno 2016 zijn er minimaal 260.000 familiebedrijven in Nederland die verantwoordelijk zijn voor ruim 49% van de werkgelegenheid en bijna 53% van het Bruto Nationaal Product. Het familiebedrijf is dus de ruggengraat van de Nederlandse economie. Het exacte percentage familiebedrijven in Nederland is overigens afhankelijk van de gekozen definitie van het familiebedrijf. Schatting variëren van 26 procent tot 90 procent.
Een bedrijf is een familiebedrijf als het aan minstens twee van de volgende drie criteria voldoet:
- meer dan 50% van de eigendom is in handen van één familie;
- één familie heeft beslissende invloed op de bedrijfsstrategie of op opvolgingsbeslissingen;
- een meerderheid of ten minste twee leden van de ondernemingsleiding zijn afkomstig uit één familie.
Nederland is mede groot geworden door familiebedrijven. Jarenlang waren het deze bedrijven die wisten te groeien, te domineren en zelfs internationaal alle markten wisten te veroveren. Bekende Nederlandse voorbeelden zijn Blokker, Zeeman en Van der Valk. Ook in het midden en kleinbedrijf zijn familiebedrijven enorm populair, meer dan de helft van alle MKB bedrijven is een familiebedrijf. Al lijkt het de echte piek gehad te hebben. Er is namelijk niet altijd meer een familielid dat het familiebedrijf kan of wil overnemen.
Een familiebedrijf overnemen
Het overnemen van een familiebedrijf gaat juridisch niet veel anders dan andere bedrijfsovernames. In de meeste gevallen gaat het om een aandelentransactie. Het bedrijf wordt omgezet naar- of bestaat al uit de besloten vennootschap als ondernemingsvorm. Hierdoor is de persoon met de(meeste) aandelen de eigenaar. Het bedrijf kan dan worden gewaardeerd en de aandelen kunnen voor die prijs worden gekocht.
Emotioneel en financieel is het overnemen van een familiebedrijf vaak wel wezenlijk anders. Als het bedrijf binnen de familie blijft, gelden er vaak specifieke voorwaarden. De overname kan een gevoelige kwestie zijn. Zeker als er meerdere familieleden theoretisch gezien kans zouden maken op de overname. Of als er juist niemand écht geschikt is om vader, oom of opa op te volgen.
Afgelopen maand was ik panellid bij een rondetafelgesprek in Hét Ondernemersbelang over bedrijfsovernames in (vooral) de familiesfeer. U kunt op de link klikken om het artikel te lezen. Eén van mijn meest sprekende quotes over bedrijfsovername in de familiesfeer?: ”Persoonlijk adviseer ik mijn cliënten vaak om het niet te doen, want ik zie vaak op voorhand dat bedrijfsoverdracht aan 1 of meer van de kinderen kansloos is”.
Heeft u vragen of dit onderwerp of wilt u meer informatie ontvangen, neem dan contact op met mr. E. Hoekstra op telefoonnummer 072 – 511 40 32 (keuzeoptie 1 en dan optie 2) of per e-mail: hoekstra@ckh-advocaten.nl.
