Voor consument nog gunstigere regels bij aankoop producten via internet (koop op afstand)

Internet is en blijft een boomingbusiness. Zelfs tijdens de economische crisis en het dalende consumentenvertrouwen bleven de online consumentenbestedingen stijgen. Maar wanneer je een product via een webshop aanschaft en je dus niet eerst in de gelegenheid bent geweest om persoonlijk contact te hebben met de verkoper of eerst het product hebt kunnen testen, voelen, aanraken en/of passen, is de kans groter dat je een miskoop begaat. Om dat te voorkomen, is de Wet koop op afstand in het leven geroepen. Deze Wet vormt de implementatie van de Europese richtlijn 97/7/EG.

De huidige Wet koop op afstand

De Wet koop of afstand biedt een aantal verplichtingen voor leveranciers (webshops) en een betere bescherming voor de consument. De belangrijkste som ik hieronder op:

Bij een aankoop op afstand heb je als consument – op de hieronder genoemde uitzonderingen na – altijd een wettelijke bedenktijd of herroepingsrecht van 7 werkdagen. Binnen deze periode mag je het product zonder opgave van reden terugsturen.
De bedenktijd gaat in op de dag nadat het product bij je is afgeleverd. Bij dienstverlening gaat de termijn in op de dag van het sluiten van de overeenkomst.
Als de verkoper niet voldoet aan zijn informatieplicht – zoals het geven van informatie over de wettelijke bedenktijd – wordt de bedenktijd opgerekt naar 3 maanden. Deze informatie moet de verkoper bij het afgeleverde product geven, het is dus niet voldoende als hij dit enkel op zijn website vermeldt.Je kunt alleen aanspraak maken op de bedenktijd als je het product ongebruikt, onbeschadigd en in de oorspronkelijke verpakking kunt teruggeven of -sturen. Je mag het product wel uit de verpakking halen om het te bekijken. Bij cd’s, dvd’s en video’s mag je echter niet de verzegeling verbreken. Kleding mag je passen, maar je moet er wel netjes mee omgaan.
Als je gebruik maakt van je recht op retour, heb je recht op teruggave van het totaal betaalde bedrag. De verzendkosten voor het terugsturen en het risico voor het terugsturen – bijvoorbeeld voor eventueel zoekraken – liggen wel bij jou.
De verkoper mag geen (administratie)kosten in rekening brengen voor het beëindigen van de overeenkomst of andere eisen stellen. Hij mag bijvoorbeeld niet eisen dat je een goede reden moet noemen voor het terugsturen.De verkoper moet uiterlijk 30 dagen na beëindiging (ontbinding) van de overeenkomst het al (aan)betaalde bedrag terugstorten.
De maximale wettelijke levertermijn bij een koop op afstand is 30 dagen. Deze termijn gaat in op de dag nadat je de overeenkomst hebt gesloten. Alleen als beide partijen akkoord gaan, kan een afwijkende levertermijn worden vastgesteld.
Op het moment dat de wettelijke levertermijn van 30 dagen wordt overschreden, heb je het recht om de overeenkomst direct te beëindigen (ontbinden). Je hoeft de verkoper dan geen extra termijn te geven om alsnog te leveren.
Als het product (tijdelijk) niet leverbaar is, moet de verkoper je hiervan op de hoogte stellen.
Als de verkoper iets anders stuurt dan wat je besteld hebt – bijvoorbeeld een ander type of een soortgelijk product van een ander merk – en je wilt dat niet hebben, kun je dit binnen de retourtermijn terugsturen. In dat geval zijn de verzendkosten voor het terugsturen voor rekening van de verkoper.
Het is niet toegestaan dat je meer dan 50% van het aankoopbedrag moet aanbetalen. Veel webshops trekken zich daar echter niets van aan. In principe hoeft dat niet tot problemen te leiden, maar het risico bestaat dat je na betaling niets geleverd krijgt.
Wie in een Europese webshop iets koopt, heeft met vrijwel dezelfde regels te maken als die in Nederland gelden voor koop op afstand. Dat komt omdat de Wet koop op afstand een implementatie vormt van genoemde Europese richtlijn 97/7/EG.

Voor de aankoop van een aantal zaken geldt het regime van de Wet koop op afstand niet. De belangrijkste uitzonderingen betreffen:

de koop van blikjes, snoep of sigaretten uit een automaat, kroket uit de muur en treinkaartjes uit de kaartjesautomaat;
koop na telefonisch bieden op een veiling of bieden via een internetveiling;
financiële diensten, zoals het kopen van aandelen en opties;
reizen, hotels, vervoer, restaurants en vrijetijdsbesteding (bijvoorbeeld bioscoop- en theaterkaartjes);
het sluiten van een abonnement op een krant en/of tijdschrift;
een dienst die met jouw instemming al binnen de bedenktermijn geleverd wordt (bijvoorbeeld een abonnement voor mobiele telefonie);
deelnamegeld aan loterijen en weddenschappen;
producten die snel kunnen bederven (verse etenswaren) of verouderen;
een speciaal voor jou op maat gemaakt product (bijvoorbeeld een maatpak);
koop van producten die persoonlijk van aard zijn (bijvoorbeeld een voor jou uitgezochte stamboom;
als je een telefonische bestelling of een bestelling via internet doet bij een bedrijf dat zich niet richt op verkoop op afstand, bijvoorbeeld een telefonische bestelling bij een slager.

De nieuwe Wet koop op afstand

Op 10 oktober 2011 heeft de Europese Raad, na bijna drie jaar onderhandelingen, een nieuwe Europese richtlijn aangenomen. De richtlijn vervangt de huidige wettelijke regeling over de koop op afstand. Nederlandse consumenten profiteren naar verwachting eerst vanaf medio juni 2014 van de nieuwe (voor consumenten gunstigere) regels aangaande de koop op afstand nu de Lidstaten verplicht zijn gesteld om deze richtlijn te implementeren in hun nationale wetgeving. Hieronder bespreek ik de belangrijkste op handen zijnde wijzigingen.

Langere bedenktijd

De belangrijkste wijziging betreft de verlengde bedenktijd. Zoals hiervoor al aan de orde gekomen, is deze nu 7 dagen, maar dat wordt 14 dagen. Ook nu weer vangt de bedenktijd pas aan op de dag nadat het product is afgeleverd of bij afname van een dienst: de dag van het sluiten van de overeenkomst.

Informatievoorziening

Daarnaast moet de verkoper verplicht vóór het sluiten van de overeenkomst op een duidelijke en begrijpelijke wijze informatie verschaffen over het betreffende product of dienst. Daarbij moet worden gedacht aan:

de totale prijs van het product of dienst, met inbegrip van alle belastingen, portokosten en eventuele andere kosten;
de termijn waarbinnen het product of de dienst zal worden geleverd;
de mogelijkheid om geschillen voor te leggen aan een klachten- en/of geschillencommissie waar de verkoper bij aangesloten is;
de identiteit van de verkoper, inclusief adresgegevens, telefoonnummer, fax (indien van toepassing) en e-mailadres;
het modelformulier voor ontbinding.

Overige voor de verkoper geldende strengere regels

Maar dat is nog niet alles. De verkoper dient zich voorts te houden aan het feit dat:

vooraf aangevinkte hokjes op de webshop niet meer zijn toegestaan. Als consument dien je dus uitdrukkelijk toestemming te geven voor alle betalingen;
de verkoper bij telefonisch contact niet meer dan het geldende basistarief mag rekenen;
het risico van beschadiging of verlies van het product pas overgaat op het moment dat het product is ontvangen;
er niet meer geld mag worden gevraagd voor het gebruik van bepaalde betaalmiddelen, zoals een creditcard;
je als consument bij de bestelling en betaling uitdrukkelijk moet bevestigen dat je akkoord bent.

Sancties

De consumentenautoriteit ziet toe op naleving van de verplichtingen die voor verkopers voortvloeien uit het consumentenrecht. De consumentenautoriteit kan overtredende verkopers een boete of een dwangsom opleggen. De boetes kunnen voor een verkoper oplopen tot wel € 450.000,– per overtreding. Het is dus zaak voor een verkoper de (nieuwe) regels strikt na te leven.

Wanneer gaan de nieuwe regels in

Zoals vermeld, zijn de Lidstaten verplicht deze richtlijn te implementeren in hun nationale wetgeving. Naar aanleiding hiervan is reeds een Wetsvoorstel gemaakt, die thans nog ter beoordeling ligt bij de Eerste Kamer. De verwachting is dat de nieuwe regels zullen ingaan per 13 juni 2014.

Mocht u hierover vragen hebben, aarzel dan niet om contact op te nemen.

mr. K. Meijer