Google kan verplicht worden om gevoelige informatie uit de zoekresultaten te verwijderen als personen hierom vragen. Het Europese Hof van Justitie heeft zich vandaag uitgelaten over de vraag of een recht om te worden “vergeten” bestaat.
Een Spaanse man heeft omstreeks 2010 bij de Agencia Española de Protección de Datos (Spaans agentschap voor de gegevensbescherming, AEPD) een klacht ingediend tegen La Vanguardia Ediciones SL (uitgeefster van een dagblad in Spanje) en tegen Google Spain en Google Inc. De man heeft om verwijdering verzocht van krantenberichten uit 1998 over de veiling van zijn in beslag genomen gebouwen vanwege de terugvordering van de door de man verschuldigde socialezekerheidsschulden.
Deze tegen La Vanguardia ingediende klacht is door de AEPD afgewezen. Daarentegen is de tegen Google Spain en Google Inc ingediende klacht gegrond verklaard. De AEPD heeft deze twee ondernemingen verzocht om de noodzakelijke maatregelen te nemen om de gegevens van hun index te verwijderen en de toegang daartoe voor de toekomst onmogelijk te maken. Zowel Google Spain als Google Inc hebben tegen deze beslissing beroep ingesteld bij de Audiencia Nacional (Spanje) waarbij zij de nietigverklaring van het besluit van de AEPD hebben gevorderd. Daarop heeft de Spaanse rechter het Hof van Justitie een aantal prejudiciële vragen voorgelegd.
Het Hof stelt allereerst vast dat door geautomatiseerd, onophoudelijk en systematisch op het internet te zoeken naar aldaar gepubliceerde informatie, de exploitant van de zoekmachine gegevens “verzamelt” in de zin van de Richtlijn[1] betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens. Bovendien is het Hof van oordeel dat de exploitant deze gegevens “opvraagt”, “vastlegt” en “ordent” voordat hij ze “bewaart” op zijn servers en ze “verstrekt” aan zijn gebruikers. Deze verrichtingen moeten als “verwerking” worden gekwalificeerd, zelfs wanneer zij uitsluitend informatie betreffen die reeds als zodanig in de media is gepubliceerd.
Hieruit volgt dat de exploitant van de zoekmachine, in dit geval Google, de verantwoordelijke voor deze verwerking is en om die reden onder bepaalde voorwaarden verplicht is om van de resultatenlijst die na een zoekopdracht op de naam van een persoon wordt weergegeven, koppelingen te verwijderen naar door derden gepubliceerde webpagina’s waarop informatie over deze persoon is te vinden. De exploitant van de zoekmachine kan daartoe zelfs verplicht zijn indien deze naam of deze informatie niet vooraf of gelijktijdig van deze webpagina’s is gewist (maar er dus nog op staat) en zelfs wanneer de publicatie ervan op deze webpagina’s op zich rechtmatig is.
Een van de redenen waarom het Hof tot voornoemd oordeel is gekomen is dat een zoekmachine tal van aspecten van het privéleven van een persoon met elkaar in verband brengt, die zonder de zoekmachine niet of nauwelijks met elkaar in verband hadden kunnen worden gebracht. Gelet op de ernst van een dergelijke inmenging kan zij volgens het Hof niet worden gerechtvaardigd door louter het economisch belang van de exploitant van de zoekmachine bij de gegevensverwerking.
De rechten van de betrokkene (de persoon waarover gegevens op de zoekmachine worden gepubliceerd) hebben in de regel voorrang op het belang van de internetgebruikers. Desalniettemin kan dit in bijzondere gevallen afhangen van de aard van de betrokken informatie, de gevoeligheid ervan voor het privéleven van de betrokkene en van het belang dat het publiek erbij heeft om over deze informatie te beschikken, wat met name wordt bepaald door de rol die deze persoon in het openbare leven speelt.
Kortom, indien wordt vastgesteld dat de opneming van bepaalde koppelingen in de resultatenlijst onverenigbaar zijn met de richtlijn, dient de in deze lijst weergegeven informatie en koppelingen te worden verwijderd.
Staat er over u ook privacygevoelige informatie, vervelende nieuwsberichten of koppelingen daar naartoe op Google (of een andere zoekmachine)? Dan kan ons kantoor u bijstaan om de exploitant van de zoekmachine te verzoeken dergelijke koppelingen naar webpagina’s van een dergelijke resultatenlijst te verwijderen. Indien de exploitant van de zoekmachine hier geen gehoor aan geeft kan door ons kantoor op uw verzoek tevens een gerechtelijke procedure aanhangig worden gemaakt.
mr. D.M. Hennen